Polikistik over sendromu, kadın kısırlığının en sık görülen nedenidir. Polikistik over sendromunun altında pek çok farklı neden bulunabilir. Bunlar arasında en temel nedenlerden biri, insülin direncidir. Polikistik over sendromu kadınlarda yalnızca üreme ve kısırlık sorunlarına neden olan bir durum değildir. Aynı zamanda diyabet gibi metabolik hastalıklar, rahim kanseri ve kalp-damar hastalıkları için de risk teşkil eder. Polikistik over sendromu İstanbul ilinde tedavisi sık gündeme gelen sağlık sorunlarından biridir. Diğer yandan polikistik over sendromu fonksiyonel tıp yaklaşımı çerçevesinde de ele alınabilmektedir. Fonksiyonel tıp İstanbul ve çevre illerdeki pek çok kişinin ilgisini çeken kapsamlı ve çok yönlü bir yaklaşımdır. Op. Dr. Özlem Aras alanının uzman ve deneyimli ismi olarak polikistik over sendromu ve fonksiyonel tıp konularında optimum fayda sağlayabileceğiniz adrestir.
Polikistik Over Sendromu Nedir?
PKOS ya da PKO olarak da adlandırılan polikistik over sendromu, üreme çağındaki kadınların ortalama %5 ila %10’unda görülür. Adet düzensizliği, tüylenme, yumurtaların tipik ultrason görünümü, uzun süreli yumurtlama kusuru ve erkeklik hormonlarında artış yaşanması polikistik over sendromunun başlıca özellikleri arasında sayılabilir. Kadınlarda kısırlığın en sık görülen nedenlerinden biri olan polikistik over sendromunun altında yatan neden tam olarak aydınlatılamadığı için; tanı ve tedavi yöntemleri konusunda da bir standarttan bahsetmek söz konusu değildir.
Sayfa: https://www.ozlemaras.com/fonksiyonel-tip/
Polikistik Over Sendromu Belirtileri Nelerdir?
- Yumurtlamanın az olmasına ya da hiç olmamasına bağlı olarak adet gecikmeleri yaşanması,
- Kısırlık,
- Erkeklik hormonlarının normalden yüksek olması,
- Aşırı tüylenme,
- Cildin yağlanması ve sivilcelenmesi,
- Bel ve göbekte belirginleşen erkek tipi şişmanlık oluşması,
- İnsülin direnci,
- Genital bölgede ve koltuk altında kadifemsi kahverengi renk değişimi yaşanması.
Polikistik Over Sendromu Oluşumunda İnsülin Direncinin Etkisi
Vücudun ana besin kaynağı olan şekerin, enerji sağlamak için kandan vücut hücrelerinin içine girmesini sağlayan temel hormon insülin olarak adlandırılır. Midenin arka tarafında yer alan pankreastaki beta hücreleri insülin salgılama görevini üstlenir. Kandaki şekeri kandan ayırır ve hücre içine girmesine yardımcı olarak kandaki şeker düzeyinin azalmasını destekler. Şeker hastalığı olmayan kişilerde her gıda alımından sonra, alınan besinlerin enerjiye dönüşmesini sağlamak için pankreas insülin üretir. Bu nedenle insülinin olmazsa olmaz bir hormon olduğu açıkça ifade edilebilir.
Polikistik Over Sendromunda İnsülin Direnci Neden Önemli?
Polikistik over sendromu sorunu bulunan kadınlarda insülin direnci meydana gelmekte olup insülinin vücutta normal etkilerini yerine getirmesi söz konusu olmaz. İnsülin direnci bulunan kişilerde kan şekerinin kas, yağ ve karaciğer hücrelerine girmesi daha zor olduğundan kanda yüksek düzeyde şeker birikebilir. Bu duruma bağlı olarak hem kısa hem uzun süreli sorunlar yaşanması olasıdır. Kısa süre içerisinde hücreler enerjisiz kalabileceği için vücudun gereken şekilde işlememesi söz konusu olabilir. Hücrelerin içine daha fazla şeker alınması amacıyla pankreas insülin üretimini artırır, kandaki insülin seviyesi yükselir. Pankreasın normalden fazla çalışması, organın yıpranmasına ve bir süre sonra vücuda yeterli insülin desteğini sağlama yeteneğini kaybetmesine neden olabilir.
Kandaki insülin düzeyinin yükselmesi, yumurtalıklarda erkeklik hormonu üretiminin artmasına neden olabilir. Bu belirtiler; tüylenme, adet düzensizliği ve sivilce gibi problemlere yol açabilir. Özellikle kilo alımı, insülin direncinde ortaya çıkan belirtilerin şiddetini artıran bir durumdur. Polikistik over sendromu olan kadınların şeker hastalığı riski ilerleyen yaşla birlikte artar.
İnsülin direncine neden olan faktörlerin en önemlisi, şişmanlıktır. Karın bölgesindeki yağlanma artıp göbek çevresi genişleyince insülin; kas, karaciğer ve yağ dokusunda istenen etkiyi sağlayamamaya başlar. Buna bağlı olarak insüline karşı direnç meydana gelir. İnsülin direnci zayıf kişilerde de görülebilmesine karşın daha nadirdir.
Polikistik Over Sendromunun Riskleri
Polikistik over sendromu adet gecikmesine, kilo alma eğilimine, erkeklik hormonlarında artışa, uzun süreli yumurtlama kusurlarına ve tüylenme artışına neden olabilen bir sağlık sorunudur. Polikistik over sendromunda hastanın yumurtalıklarında ultrasonla tespit edilebilen, 5 mm boyutlarında ve 20’den fazla küçük kist bulunur. Bu kistler, hastada yumurtalama sürecinin bozulduğunun belirtileri olarak kabul edilmelidir.
Polikistik over sendromunun altında yatan neden kesin olarak bilinmemekle birlikte, kandaki insülin hormonunun artması polikistik over oluşumundan sorumlu tutulur. Kanda bulunan yüksek insülin miktarı, kilo verilmesi ve insülin duyarsızlaştırıcı ilaçların kullanılması yoluyla düşürülebilir. Bunun sonucunda yüksek insülinin neden olduğu polikistik over sendromu belirtileri ortadan kalkabildiği gibi hastanın vücut ağırlığının yaklaşık %5’i kadar kilo vermesi de yumurtlama düzeninin geri gelmesini tetikleyebilir.
Polikistik over sendromu olan kadınlarda kısırlık temelde, yumurtlama kusuruna dayanır. Bu nedenle gebelik istendiği durumlarda yumurtlamanın sağlanması için yumurtalık uyarıcı hapların ya da yetersiz kalması halinde iğnelerin uygulanması söz konusu olabilir. Bu tedavilerin her biri ultrasonla yumurta takibini gerektiren durumlar olma özelliğine sahiptir. Yumurtlama sağlandığı takdirde pek çok polikistik over sendromlu kadın çocuk sahibi olabilmektedir.